/https%3A%2F%2Fcdn.pijper.io%2Fsource%2Fpanorama%2Fpanorama%2Fformule_1%2Fdecember_2017%2Fpolrech_2014-33_lwarden_170614.jpg "Bij de politierechter: 'Daar heb je onze bruine vriend weer'")
Daar heb je onze bruine vriend weer! Goh, wat ben je weer lekker bruin vandaag. Hoelang heb je nou weer onder die zonnebank van je gelegen? Een week of drie!?!”
Hendrik (26) herinnert zich de woorden niet precies meer. Zoiets heeft hij wel gezegd, ja, maar hij heeft nooit de intentie gehad de gemeenteambtenaar te beledigen, laat staan hem te discrimineren.
Hij en zijn vader lagen al langer overhoop met de gemeente. Op het terrein van hun boerderij en bijbehorende minicamping in het Friese dorp Damwoude was bij eerdere inspectie nogal wat asbest aangetroffen en sindsdien kwamen gemeenteambtenaren te pas en te onpas bij hen langs om te controleren of er al schot zat in de verwijdering ervan. Vooral op één van de ambtenaren had Hendrik het niet zo. Een arrogante ijdeltuit die aan zijn belachelijk bruine huid te zien een serieuze zonnebank-verslaving had. Toen Hendrik de ambtenaar voor de zoveelste keer zijn erf op zag komen, kon hij zich niet bedwingen. Hij rende naar de badkamer, griste iets uit een kastje en liep daarna het erf op.
@backlink(167767)
“Kijk daar heb je onze bruine vriend weer…” De ambtenaar kon er niet om lachen. Onmiddellijk draaide hij zich om en liep weg. Hendrik achter hem aan.
“Wil je mijn cadeautje niet? Hier!”
De ambtenaar pakte het niet aan, maar zag wel wat het was. Een fles zonnebrandolie.
“Speciaal voor jou gekocht!” riep Hendrik terwijl hij de fles in een van de jaszakken van de ambtenaar propte.
Het slachtoffer is vandaag aanwezig in de rechtszaal. Hij heeft in heel zijn leven nog nooit onder een zonnebank gelegen. Hij is van Indonesische komaf. Indonesische vader, Hollandse moeder.
“Hoe moest ik dat weten?” vraagt Hendrik zich hardop af. Daarna hamert hij de man onbewust nog wat verder de grond in.
Echt Indonesisch
“Ik heb juist heel veel respect voor andere culturen. Mijn moeder ging vroeger veel met Indonesische mensen om, maar die zagen er ook echt Indonesisch uit. Niet zo eh… zo eh…”
Hij kan het juiste woord niet direct vinden.
“Niet zo,” rond hij daarom wat ongemakkelijk af.
De gemeenteambtenaar moet zo langzamerhand willen dat hij hier niet was. Alle ogen zijn op hem gericht. Die van de rechter, die van de officier en die van Hendriks advocaat. De hamvraag is: kun je het zien?
Volgens de advocaat niet. Zijn huidskleur – en dan vooral de oorzaak ervan: zonnebank of etnische afkomst – is volgens hem geen objectief gegeven. Er kan dus onmogelijk sprake zijn van opzettelijke discriminatie of belediging. Integendeel: “Het lijkt mij eerder een compliment: ‘Wat ben je weer lekker bruin vandaag’. En hij kreeg nog een cadeautje ook!”
@backlink(167769)
Op die laatste opmerking gaat de rechter niet in. Ze snapt het standpunt van de officier van justitie maar al te goed. Het gaat niet alleen om de woorden. Het gaat ook om de context en de combinatie van beide. Maar om Hendrik te kunnen veroordelen, moet opzet worden bewezen. De vraag is niet of Hendrik de exotische afkomst van de ambtenaar had kúnnen zien, de vraag is of hij die had móéten zien?
De rechter kijkt peinzend de zaal in, vlak langs het hoofd van Hendrik en recht in het gezicht van de ambtenaar. Dan beantwoordt ze haar eigen vraag.
“Ik vind van niet.”
Hendrik gaat vrijuit.
Lees het in Panorama
Dit was een aflevering van 'De politierechter' uit de oude doos, geschreven door onze verslaggever Jochem Davidse. Benieuwd naar de aflevering van deze week? Bestellen kan hier.