Henny Meijer: 'Gewoon gezellig voetballen'

De ‘stijf tweebenige’ aanvaller scoorde niet, en het bleef bij die ene keer. ‘Geweldig, man. Het was eigenlijk het eerste moment waarop ik me realiseerde dat ik best een goede voetballer was.’

Het is ijskoud in het centrum van Hoofddorp als Henny Meijer de warmte van zijn favoriete restaurant opzoekt. Hij is een graag geziene gast in cafetaria Eethuis Family. De Surinaamse ex-spits draagt een blauwe Adidas-trui, een G-Star-petje en een modieus sjaaltje. Hij is een imposante verschijning, maar met een opvallend vriendelijke uitstraling. Een uit de kluiten gewassen Winnie de Poeh. Hij bestelt een ijsthee en wurmt zijn grote lijf achter een van de tafeltjes.

In 1962 wordt Meijer in Paramaribo beroofd van zijn navelstreng. Lang blijft hij niet in Suriname, want al snel besluit pa het gezin mee te nemen naar Nederland. Daar vult zoonlief zijn dagen met bejaardentijdverdrijf. ‘Ik verzamelde postzegels. Ik had daarvoor ook zo’n speciaal boekje.’ Zijn grijze ringbaardje beweegt vrolijk mee met zijn glimlach.

Het voetbal komt pas in beeld als de 12-jarige Henny op de lts in Amsterdam-Oost begint. De vaste route naar school leidt hem langs een pleintje waar altijd wordt gevoetbald. Lang blijft het bij kijken, tot hij op een dag durft te vragen of hij mee mag doen. Vanaf het eerste balcontact raakt hij besmet met het meedogenloze voetbalvirus. Henny is al 16 als hij door zijn vrienden wordt overgehaald ook echt ‘op voetbal’ te gaan, bij ZPC.

‘We hadden een elftal van niks, echt een team vol nerds. We speelden in groen en zwart, maar iedereen kocht zijn eigen kleding. Ons team bestond uit elf afro’s, die allemaal in een andere groentint speelden. Het was echt geen gezicht, maar wat een geweldige tijd.’

De tien jaar trainingsachterstand blijkt geen probleem. ‘Ik vond alles leuk aan voetbal en ik had een enorme drive. Ik pikte dingen heel snel op.’ Zo is hij al snel ‘stijf tweebenig’.

Opvolger van Van Basten

Het duurt dan ook niet lang voordat ZPC wordt ingeruild voor een andere spannende af korting: DJK plukt de oppernerd weg. Dat was een niveautje hoger. Hij begint bij de A-junioren, maar al snel wordt dat het eerste. In de vierde klasse beukt Henny de amateurtouwen aan gort en Telstar biedt hem een entree in het betaalde voetbal aan. Dat het om een profclub gaat, boeit hem niet. ‘Daar was ik totaal niet mee bezig. Ik dacht: leuk, een andere club. En ik krijg nog geld ook, helemaal top.’

Hij tekent een contract van 1000 gulden per maand. AZ is overigens ook geïnteresseerd in de beresterke spits. Ze nodigen hem uit voor een open dag, niet wetende dat hij de dag ervoor al bij Telstar heeft getekend. ‘Ik had altijd zin om te voetballen, dus vond ik het ook leuk om een dagje bij AZ te komen spelen.’

Als de Alkmaarders hem vertellen dat ie mag blijven, antwoordt Henny doodleuk dat hij al naar Telstar gaat. Verbijsterd vragen ze hem wat hij dan in godsnaam kwam doen. ‘Gewoon gezellig voetballen. Lekker balletje getrapt, toch?’ Hij lacht zijn tanden bloot.

Ondanks het niveauverschil van vijf klassen, kent Henny nauwelijks aanpassingsproblemen in Velsen-Zuid. Bij Telstar weten ze niet wat ze zien, die amateur heeft de dijen van een volwassen springpaard. ‘Ik heb vanaf moment één alle trainingen meegedaan en nooit kramp gehad. Mijn lichaam was al klaar voor betaald voetbal. Ik was zó sterk.’ Met twintig doelpunten maakt Meijer grote indruk en Volendam betaalt anderhalve ton voor de 22-jarige spits. De Surinamer gedijt goed tussen de sektarische haringhappers. Hij eindigt in zijn eerste jaar eredivisie op negen doelpunten en vertrekt naar Roda JC. ‘Ik hoefde niet per se weg bij Volendam, maar in die tijd bepaalden de clubs dat gewoon. Ze hadden een goede deal en dus was ik weg.’

Hij verhuist naar Zuid-Limburg. ‘Ik vond het fantastisch, maar mijn vriendin vond het niet zo leuk. Ze kon er maar niet wennen.’ In het tweede jaar wil ze graag terug naar Amsterdam.

Net als ze zich geschikt hebben in het lot van een langeafstandsrelatie, vertrekt wonderkind Marco van Basten bij Ajax. Trainer Johan Cruijff zoekt een vervanger en komt uit bij de Surinaamse scherpschutter van liefst negentien treffers. ‘Ik heb mezelf nooit gezien als opvolger van Van Basten. Ik wilde gewoon lekker voetballen en dat lukte, want ik begon gelijk met scoren en assists geven.’ Met zijn draaikont als geheim wapen, bezorgt hij verdedigers een heuse billenfobie. De bijnaam Kontje is geboren.

Kippenvelmoment

Henny Meijer is inmiddels 25 en eerste spits van Ajax. In slechts acht jaar tijd transformeert hij van voetbalnerd tot spitsenmonster. En dat op louter legale doping: doelpunten. Het valt ook Rinus Michels op, de bondscoach. Hij nodigt hem uit voor het Nederlands elftal, dat op dat moment Europa’s beste is. Het gaat om een oefenwedstrijd tegen België. ‘Geweldig, man. Het was eigenlijk het eerste moment waarop ik me realiseerde dat ik best een goede voetballer was.’ Zijn ogen twinkelen van trots.

Hij deelt een kamer met Ruud Gullit en de wereldster merkt al gauw dat Meijer niet zo snel onder de indruk is. Voor hij het weet, ligt het matras van de AC Milan-vedette ergens in de hoek van de kamer. ‘Het eerste wat ik deed, was die bedden uit elkaar halen. Het waren wel grote bedden, maar dan nog. Ik heb het altijd een raar idee gevonden: volwassen kerels die met elkaar slapen. En dus sliep Ruud op de grond en bleef ik in bed, haha. Nu is dat absoluut niet meer denkbaar, iedereen heeft gewoon zijn eigen kamer.’ Ook zijn eerste training met de grote jongens herinnert hij zich nog goed. ‘Ik was een van de beteren en kon moeiteloos mee. Ik had schijt aan alles.’ Met zijn bilpartij houdt hij de verdedigers ver buiten bereik van de bal. Uit frustratie trappen ze dan maar tegen zijn schenen. ‘Michels riep: “Ja, zo kan je hem ook tegenhouden.” Dat vond ik echt een mooi compliment.’

Ondanks de puike indruk op de training, begint Meijer op de bank. Van Basten krijgt de voorkeur, maar na ruim een uur mag hij invallen. ‘Echt een kippenvelmoment.’ Waar de meeste debutanten vechten tegen plaatselijke Parkinson rond de knieën, is Meijer volkomen relaxed. ‘Ik voelde totaal geen druk. Dat was wel apart. Ik was alleen maar bezig met wat er op het veld moest gebeuren. Het publiek kon ik als het ware wegdenken. Of ik nou speelde op het pleintje in Amsterdam-Oost of in De Kuip, dat maakte voor mij geen verschil.’ Scoren doet hij niet, het blijft 0-0.

Miskoop

Tot de winterstop gaat het ronduit prima bij Ajax. Daarna wordt het plots een stuk minder. Meijer oogt – voor het eerst sinds zijn geboorte – vermoeid. ‘Het jaar ervoor speelde ik nacompetitie met Roda, waardoor ik maar een korte vakantie had. Dat voelde ik wel in de tweede helft van het seizoen. Ik miste plotseling kansen die ik daarvoor altijd maakte. Dat gaat aan je zelfvertrouwen vreten.’

Ineens wordt hij gezien als miskoop, maar daar is ie het niet mee eens. ‘Ik weet niet welke idioot dat beweert, maar die heeft er helemaal geen verstand van. Het kwam gewoon door die vermoeidheid.’ Blijkbaar denkt FC Groningen er net zo over. Ze willen Meijer zó graag hebben, dat de voorzitter er de gevangenis voor in gaat: om de tekenpremie (80.000 gulden) en het jaarsalaris (400.000 gulden) te kunnen bekostigen, wordt de belastingdienst ontweken. De club moet duidelijk even wennen en dan gaat het niet alleen om het uitzonderlijke salaris. In de eerste wedstrijd is er namelijk geen broekje in Henny’s maat en speelt hij in een string. ‘Ik heb van die dikke bovenbenen en ik voelde me niet prettig in die wedstrijd. Dat was kut, we verloren hem ook.’

Zodra de XXL-voorraad is aangevuld, blijkt Meijer een schot in de roos. ‘Na die eerste wedstrijd wonnen we bijna alles.’ In zijn eerste jaar, seizoen 1988-89, schopt en kopt hij zijn ploeg naar een zesde plek én een bekerfinale. PSV is daarin te sterk, maar de spits maakt wel het enige Groningse doelpunt. De zomervakantie begint leuk met een uitnodiging voor deelname aan het Kleurrijk Elftal, een gelegenheidsformatie van Surinaams-Nederlandse voetballers die voor het goede doel terugkeren naar hun roots om daar wedstrijden te spelen. Meijer gaat mee, maar heeft met zijn vrouw al een andere vlucht geboekt: één eerder dan die van het Kleurrijk Elftal. Voor het eerst slaat zijn stem mineur aan. ‘We gingen op vakantie naar Suriname en daarna naar Curaçao. We vlogen met KLM, maar we hebben er alles aan gedaan om de vlucht om te boeken. Dat bleek heel moeilijk. Het heeft zo moeten zijn.’

Buitenaardse krachten

Het is 7 juni 1989. SLM-vlucht PY764 is zojuist de Atlantische Oceaan overgestoken. Na een rustige trip nadert de kist haar eindbestemming. Er lijkt weinig aan de hand, totdat een roekeloze handeling van de piloot een inktzwarte bladzijde aan de Surinaamse geschiedenisboeken toevoegt. Door de mist heeft de gezagvoerder niet door hoe laag het toestel al hangt. De daling wordt ingezet zonder toestemming uit de verkeerstoren. Veel inzittenden slapen. Ze zullen niet meer wakker worden. 176 mensen komen om. Elf mensen en een hond overleven de ramp.

Het trauma maakt grote indruk op Meijer. ‘De eerste helft van het seizoen heb ik geen bal geraakt. Twee vrienden van me zaten in het vliegtuig. Ortwin Linger van Haarlem en Lloyd Doesburg van Ajax. Ik vroeg me af wat voor zin het nog had. Het was een hele rare gewaarwording.’ Maandenlang speelt de aanvaller bedroevend. Niks lukt hem meer. Totdat hij op onverklaarbare wijze zijn vorm hervindt in een benefietwedstrijd tegen Oranje met – jawel – het Kleurrijk Elftal. ‘Ik heb weleens gedacht aan buitenaardse krachten.’ In De Kuip ziet het publiek dat Meijer al ruim een uur dramatisch speelt. Het lijkt niemand te verbazen. ‘Ik was zo slecht dat mensen op de tribune wilden dat ik gewisseld werd.’ Tot een flits van voetbalmagie de supporters betovert. Zijn met staal bekabelde bovenbenen zijn eventjes lenig als elastiek. ‘Ik weet het nog precies. Een Messi-achtige solo, zo subtiel. Van Tiggelen poortte ik, Rutten poortte ik en ik stiftte hem over Hiele. Dat vergeet ik nooit meer, echt fantastisch.’ Het Kleurrijk Elftal wint de wedstrijd met 2-1.

Het geniale moment blijkt de opmaat voor veel moois. De pijn wordt langzaam minder, Meijer wordt vader en hij herstelt de relatie met een oude vriend: het doelnet. Langzaam maar zeker groeit hij naar zijn absolute topvorm. ‘Toen kon je me eigenlijk met niemand van nu vergelijken. Diego Costa misschien, maar ik was sneller. Zonder dollen, ik kon alles: verdedigen, koppen, scoren, gaf assists, ik was snel en had overzicht.’

24 minuten

Voor wie het niet doorheeft: Henny is goed. Hij steekt met kop en schouders boven de rest uit. In het seizoen 1990-’91 klopt bij Groningen alles en voor hij het weet staat Meijer in een smoking met een Gouden Schoen in zijn hand. Hij is de beste voetballer van de vaderlandse competitie, ruim voor nummer twee, Danny Blind. Twee seizoenen later vertrekt Henny als een grote meneer uit Groningen. Tegenwoordig zou Barcelona, Milaan of Londen de bestemming zijn geweest. ‘In die tijd werkte dat anders. Je moest geluk hebben dat je zaakwaarnemer je ergens aanprees. Of dat je tijdens interlands goed presteerde.’ Voor dat laatste krijgt Henny precies 24 minuten de kans, in die vriendschappelijke pot tegen België.

En dus vertrekt Meijer niet naar een Europese topcompetitie, maar naar Japan: een land zonder profvoetbal. De J-League zal dat jaar officieel van start gaan. De teams halen hun spelers overal vandaan en de club Verdy Kawasaki lokt de spits met een jaarsalaris van drieënhalve ton naar Tokio.

De officiële openingswedstrijd van de Japanse competitie is meteen een kraker: Yokohama F. Merinos-Verdy Kawasaki. Voor de wedstrijd krijgt Meijer uitgebreide instructies van de tactisch ijzersterke coach. ‘“You number nine, you score goals.” Dat was het enige dat ie zei.’

Blijkbaar werkt het, want in het Kasumigaoka National Stadium zien 60.000 uitzinnigen hoe Meijer zichzelf de Japanse voetbalboeken in pegelt. Hij maakt het eerste doelpunt uit de historie van de J-League. ‘Een waanzinnig afstandsschot. Ik zie hem zo de kruising in vliegen.’ Als we hem mogen geloven, staan ze nu nóg te applaudisseren.

Op de trainingen is er duidelijk een kloof tussen de zelfverzekerde spits en de schuchtere Aziaten. Hij krijgt zo weinig ballen dat hij vermoedt in een Japans potje lummelen te zijn beland. ‘Die gasten konden niet handelen hoe ik was.’ Na een half jaartje wordt zijn contract alweer ontbonden. ‘Ze hebben wel keurig alles betaald, dus dat was wel prettig.’

Heftruckchauffeuse

In Europa lijken ze Meijer te zijn vergeten. Stages bij clubs uit de Duitse doorsnee en Engelse eenvoud leveren niks op, en dus keert de ervaren spits terug naar Nederland. Ook hier lijkt men niet meer te weten dat het een voormalig Gouden Schoen-winnaar betreft: hij bouwt af bij Cambuur Leeuwarden, Heerenveen, De Graafschap en Veendam. Die laatste club levert hem trouwens een bijzonder voetbalkwartet op: hij is de enige speler ooit die voor alle vier de noordelijke profclubs speelt. Als hij 35 is, worden de pegels rollertjes en zijn sprints blokjes om. Na 420 wedstrijden en 150 goals stopt Henny in 1998 met voetballen. Een succesvolle trainerscarrière komt niet echt van de grond en Henny komt in een scheiding terecht. Zijn vijf kinderen ziet hij zelden. ‘Het is een gemis als je je kinderen op ziet groeien en dat dat ineens wegvalt.’

Dagenlang zit hij alleen thuis. Om de tijd te doden, gaat hij vrijwilligerswerk doen. Hij bezoekt bejaarden, neemt moeilijk opvoedbare jongens mee naar voetbalwedstrijden en bakt koekjes met geestelijk gehandicapten. ‘Het was leuk om te doen, maar op een gegeven moment wil je ook weer echt aan de slag.’

Hij belandt wederom in de wondere wereld van de postzegel. Meijer wordt postbode. ‘Ik voel me nergens te groot voor, ik heb dat statusgevoel niet. Ik wil gewoon gelukkig zijn met wat ik doe.’ En geluk, dat vindt hij niet als brievenbrenger. Na drie dagen is het mooi geweest. ‘Ik werd de hele tijd herkend, moest met iedereen een praatje maken. Ik vond het helemaal niks.’

Henny probeert het daarna als orderpicker bij een groothandel, waar hij plots verliefd wordt op een heftruckchauffeuse. ‘Het was zo geweldig, man. Ik had nog nooit gezien dat een vrouw zo handig was met zo’n ding.’ Met een paar robotische geluiden, geeft hij een indrukwekkende imitatie van haar wagen. ‘Ik keek naar haar en ik dacht: jeetje. Ze had gelijk mijn aandacht.’ De belangstelling is wederzijds en ze trouwen.

Na het vinden van een fijne vrouw, vindt Henny uiteindelijk ook een fijne baan. Hij wordt buurtwerker in Hoofddorp, waar hij als rolmodel de jeugd in contact brengt met sport. Ook geeft hij les. Henny weet klassen vol puberende probleemjochies stil te krijgen. ‘Ze googelen m’n naam en hebben direct respect. Dat is toch de mooiste erkenning die er is? Ik ben hier echt voor gemaakt. Daar kom je dan op je 52ste achter. Ik ben een gelukkig man.’

Het Waren 18 Onvergetelijke Minuten... van Tim Niehe ligt in de boekhandel en kost €16,50.