'Tegen 1 april-leugenaars is geen kruid gewassen'

Dat stellen de Nederlandse Vereniging van Journalisten en het Genootschap van Hoofdredacteuren in reactie op een aantal incidenten met landelijke impact waarbij dit gebeurde. Vrijwel alle media vroegen bij het Cornelius Haga Lyceum na of de aanstelling van oud-PVV’er Arnoud van Doorn geen grap was. De school, die onder vuur ligt vanwege salafistische banden, bleef volhouden dat het nieuws klopte. Ditzelfde gold voor een Limburgs bouwbedrijf dat claimde werklieden voor de omstreden muur van Donald Trump te werven.

“Tegen liegen is geen kruid gewassen”, stelt Thomas Bruning van de NVJ. “Dit zijn geen grappen meer: dit gaat gewoon om liegen en bedriegen. Daar is geen kruid tegen gewassen. Dit zegt meer over de bedenkers dan over de Nederlandse journalistiek.”

Ondermijnen media

Los van de vraag wat er grappig is aan de mededeling dat Van Doorn bestuurder bij de school zou worden, is de hele intentie van dit soort grappen niet om een geintje uit te halen. “De enige intentie is om de media te beliegen, te bedriegen en in diskrediet te brengen”, vindt Bruning. “Dat kan je de media niet verwijten. Het ondermijnt vooral de geloofwaardigheid van de mensen die de ‘grap’ bedenken en uitvoeren.”

Daar is voorzitter Marcel Gelauff van het Genootschap van Hoofdredacteuren het volmondig mee eens. “De vraag is heel erg: wat levert zo’n actie als die van het Haga Lyceum nou op?” zegt hij. “Het is niet grappig, de samenleving heeft er niets aan. De geloofwaardigheid van de media wordt ondermijnd, dat is iets dat je als school niet zou moeten willen bevorderen. En je krijgt zelf nog meer negatieve aandacht.”

Gelauff denkt dat journalisten niet meer kunnen doen dan alert zijn rond 1 april. “Laat mensen en instanties alsjeblieft tien keer nadenken wat zij willen met zo’n grap. Een gekkig persbericht is prima. Maar acties zoals die van het Haga Lyceum, inclusief het herhaald voorliegen van de pers, zijn de humor en de onschuld ver voorbij.”